Dit zijn meest opmerkelijke fragmenten uit het Debat van Nederland

Het allereerste SBS-verkiezingsdebat ooit is donderdagavond uitgezonden. In dit artikel de meest opmerkelijke momenten op een rij.

Partijleiders Omtzigt (NSC), Yeşilgöz (VVD), Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Wilders (PVV), de lijsttrekkers van vier grootste partijen in de peilingen, gingen met elkaar maar ook met 'gewone' Nederlanders in debat over zorg, wonen, migratie en bestaanszekerheid. Dit zijn volgens het Hart van Nederland-panel de belangrijkste thema's tijdens de komende verkiezingen.

De fragmenten staan op chronologische volgorde.

Het debat is op een bijzondere manier begonnen: na een promotiepraatje voor de PVV wordt Wilders vergeleken met Johan Derksen. Hij vraagt namelijk om een applaus voor zijn partij, en zichzelf. "U lijkt Johan Derksen wel, zo schaamteloos", reageert presentator Wilfred Genee daarop:

0:40

Wilders eist een applaus: 'U lijkt Johan Derksen wel!'

Die samenwerking tussen NSC en PVV, gaat die er toch komen? Wilfred vraagt het toch nog een keer aan Omtzigt. En die lijkt standvastig. "Een keer een belediging, dat doen we allemaal wel. Daar zit niet mijn probleem in. (…) Maar met die standpunten kunnen we geen regering vormen":

0:43

Wilders tegen Omtzigt: 'U zet de deur open voor samenwerking met Timmermans'

Wilders reageert daar weer op. Die grondwet is geen probleem, volgens Wilders. "Ik heb van die standpunten van de PVV gezet dat we die tijdelijk in de ijskast kunnen zetten. (…) Als u mij uitsluit, dan zegt u tegen de NSC-stemmer dat u de deur wagenwijd openzet voor Frans Timmermans, dan gebeurt er niets met migratie en niets met asiel en uw eigen kiezer niet."

De eerste echte clash van de avond. Het gaat over wonen en Yesilgöz en Timmermans kunnen elkaar niet vinden in hun plannen. Iemand uit het publiek, Lieke, legt haar woonsituatie uit. Ze kan geen huis vinden met haar vriend en woont daarom bij haar ouders. De lijsttrekkers hebben allebei andere oplossingen. Timmermans strooit met cijfers, en volgens Yesilgöz klopt dat allemaal niet:

Nu gebeurt er iets opmerkelijks: vinden Wilders en Omtzigt elkaar nu juist wel? Bijzondere beelden:

0:57

Wilders en Omtzigt kunnen elkaar de hand schudden over woonbeleid: 'Hier vinden we elkaar'

Mensen mogen vragen stellen aan de politici. Een van die vragenstellers is Harm uit Budel. bekend gezicht, sinds deze week. Een clip over de buurtwacht die hij in Budel heeft opgezet, ging afgelopen week viral nadat er lacherig over werd gedaan in talkshow Khalid en Sophie.

BBB-leider Caroline van der Plas vond dit echt niet kunnen en nam het voor hem op. Hij vraagt aan de lijsttrekkers hoe ze het migratievraagstuk gaan aanpakken: hoe wordt de overlast verminderd? Er ontstaat een discussie, maar wat wordt er nou eigenlijk gezegd? Harm kan er niks mee, zegt hij. "Roepen, roepen, roepen, maar ja wat gaan ze nou doen?":

0:45

Wilders tegen burgerwacht Harm uit Budel: 'Wat je ook doet, stem niet op de PvdA'

Na de reclame spreekt Yesilgoz zich uit: ze irriteert zich. Ze vindt dat er veel door elkaar heen gepraat wordt en er geen oplossingen worden bedacht. “Het voordeel is wel dat iedereen het probleem ziet”, maar wat gebeurt er: zijn de partijen het nou voor het eerst met elkaar eens?

1:34

Irritatie tijdens de reclame: 'Er worden zoveel domme dingen gezegd hier'

Martin is een van de vragenstellers in het publiek. Hij komt uit Heerlen, waar de acute zorg dreigt te verdwijnen. Hij rijdt altijd met zijn scootmobiel naar het ziekenhuis, waar hij vaak moet zijn, en als het ziekenhuis verdwijnt moet hij helemaal naar Sittard. Hij vraagt: "Vinden jullie niet dat wij in Heerlen een volwaardig ziekenhuis moeten houden? Hebben wij dat niet verdiend vanuit het verleden?"

Het levert een bijzonder moment op, want de politici zijn het weer met elkaar eens. "Zouden wij met zijn vieren kunnen afspreken dat wij ervoor kunnen zorgen dat dat ziekenhuis openblijft?"

1:04

'Het ziekenhuis in Heerlen blijft open': lijsttrekkers zijn het eens

En dat moment moet gevierd worden, zegt Genee:

0:24

Uniek politiek moment: 'We zijn het eens!'

Een erg emotioneel moment tijdens het debat. Cindy uit Zaandam heeft een vraag gesteld aan de politici, maar de discussie die daarop volgt helpt haar helemaal niet. Ze grijpt in: "Ik ben chronisch ziek. Ik betaal 385 euro, elk jaar weer. Ik kan het niet betalen met alleen een uitkering. En velen met mij."

De vrouw, die zich met haar stichting '075 Prakkie Over Zaandam' inzet voor mensen die het financieel zwaar hebben, wil dat er op korte termijn iets wordt gedaan tegen de armoede in Nederland. "Ik kan wel janken!"

1:50

Wilders tegen Timmermans: 'U bent de werkelijkheid totaal kwijt'

Even een oneliner van Omtzigt tussendoor, die eigenlijk helemaal niet van de oneliners is:

0:37

Omtzigt doet niet aan oneliners: 'Als het met een oneliner was opgelost, had het kabinet dat allang gedaan'

We zijn bij het einde van het debat terechtgekomen. Zijn de lijsttrekkers eruit gekomen met zijn vier? Het lijkt er niet op…

1:45

Yesilgöz: 'Ik ga het land niet kapotbelasten'